خیابان سورنا

گزارشی از تیونینگ ماشین ها درپایتخت

"بکش و خوشگلم کن"

خیابانی نه عریض و نه طویل. معمولی که به طور اریب کشیده شده از سهروردی شمالی تا عباس آباد یا همان شهید بهشتی. نامش را به اسم یکی از شهدا نام گذاری کرده اند؛ اما معروف است به "سورنا".
"تک و توک همه جا اسپرت و تیونینگ می کنن؛ اما فقط تو سورنا است که ماشینتو تحویل می دی و موقع گرفتن ممکنه نشناسیش."
سرتا سر خیابان اریب، ماشین است. خب در همه خیابان ها ماشین است؛ اما اینجا دنیای ماشین ها با خیابان های دیگر فرق دارد.
"اینجا مردم میان تا خرج عشقشون کنن."
"طرف عشقش ماشینشه، میاد دو برابر ماشین خرج می کنه و میره."
براساس تعریف ؛ تیونینگ عبارت است از تقویت قدرت موتور و افزایش شتاب

"ماشین بازها، برای دلشون پول خرج می کنن"
- عشق به ماشینه دیگه. یکی خرج ماشین می کنه یکی خرج لباس.
- بستگی داره چقدر پول بدی برای ماشینت. فقط یه سیستم رو در نظر بگیر. می تونی با 20 هزار تومن یه باند بگیری که کیفیت و قدرت صدا رو یه کم، فقط یه کم بهتر می کنه. می تونی تا 5 میلیون تومن هم براش خرج کنی.( البته قیمت های نجومی بالاتر از این حرف ها است. که براساس موجودی مغازه های مختلف متفاوت است.)
مشتری هست که روی پیکان 42، دو میلیون خرج کرده. عشقه دیگه. چی کارش می شه کرد.
گوینده جوانی است 29 ساله که 5میلیون هزینه سیستم "پرشیا"یش کرده است.

"قدیم ها سنگین اسپرت می کردن"
- تیونینگ، در دو بخش انجام می شود.1- بالا بردن قدرت موتور و شتاب ماشین و 2- تزیین ماشین.
- قدیم ترها، شاید 20 سال پیش، اسپرت ها سنگین انجام می شد. ظاهر ماشین از حالت استاندارد خارج نمی شد. مثلا بنزها کمتر روش وسیله بسته می شد چون گرون تر بود؛ اما الان ممکنه ماشینی ببینی که نتونی تشخیص بدی چی هست. بیشتر لوازمی هم که استفاده می شد اصل بود. الان که ماشین ها هم همه ایرانی شدن.
- قدیم، به اندازه امروز این قدر هزینه ظاهر ماشین نمی کردن. شاید به دلیل وضع اقتصادی یا کمبود ماشین.
- اون موقع اگه کسی می خواست یه بنز یا بی ام و رو اسپرت کنه اون هم با قطعات اصلی، در نهایت با تغییر و تعویض همه قطعات براش 70 تا 80 هزار تومن خرج داشت.
گوینده مغازه داری است 52 ساله که بیش از 22 سال است که در کار فروش قطعات در خیابان سورنا است.

"فقط دیوونه های ماشین اینجا می یان"
- اینجا همه کار انجام میشه. بستگی داره مشتری چی بخواد. از لاستیک و رینگ و آینه و بدنه تا موتور. همه کار می شه کرد. فقط حیف که همه امکاناتش نیست.
- بستگی داره مشتری چی بخواد و چقدر بخواد هزینه کنه. مثلا یه پراید رو می شه از 50 هزار تا 50 میلیون تومن روش کار کرد. با این هزینه دیگه پراید نیست. دو میلیون صندلی، چهار میلیون رینگ، تعویض باک بنزین و موتور بقیه چیزها.
- ماشین بازها و عشق ماشین ها شاید هم بشه گفت دیوونه های سرعت و ماشین همیشه دلشون یه چیز متفاوت می خواد. یکی می یاد هم قیمت ماشینش شاید هم بیشتر خرج می کنه.خب اینا عشقه یا همون دیوونگی.
- همه سنی می یان برای تیونینگ و اسپرت کردن؛ اما بیشتر جوون ها هستن. میزان تغییراتی هم که می دن بستگی به جیب طرف داره. یکی قطعات آلمانی و ایتالیایی استفاده می کنه؛ یکی چینی و تایوانی.
- وقتی موتور مزدا روی پراید یا پی کی سوار بشه، خب خطرناکه. کنترلش سخته؛ شاید هم غیر ممکن باشه.




"یک ماشین طراحی می کنیم"
- بعضی حتی بدنه و موتور رو هم تغییر می دن. برای تغییر بدنه، یا مشتری مدل و تغییراتش رو می گه یا از ما می خواد براش بدنه طراحی کنیم. ما هم براساس مدل هایی که از اینترنت پیدا می کنیم، مدل طراحی می کنیم. بدنه ها رو معمولا از جنس فایبر می سازیم. بعضی هم موتور رو تغییر می دن و تقویتش می کنن. در واقع موتور و بدنه هزینه برترین بخش تیونینگه.
- الان پایین بودن ارتفاع ماشین مده. برای این کار از 30 هزار تا یک میلیون تومان می شه هزینه کرد. اگر از فنرهای خود ماشین استفاده کنیم، هزینه اش می شه 30 هزار تومن و اگر تعویضش کنیم، تا یک میلیون هم خرج داره.
گویندگان این دو بخش دو جوان 24 و 28 ساله اند که در حال کار بر روی یک 206 هستند.

"هرکس با هوش و ذکاوت خودش کار یاد گرفته"
- یاد گرفتن این کار یه کم سلیقه می خواد و علاقه به این کار. بیشتر اطلاعاتی که برای تغییر ماشین استفاده می کنیم از اینترنت می گیریم. اطلاعاتش همه هست. بقیه چیزها بستگی به سلیقه داره که چه جوری ماشین را تغییر بدی و البته پول مشتری که چقدر می خواد خرج کنه و از چه قطعاتی استفاده کنه.
گوینده یک جوان 27 ساله است که روی بدنه یک اپل کار می کند تا درهایش را ریموت کند.

"ماشین از استاندارد خارج می شود"
- بعضی ها هستند که ماشین را به کل تغییرش می دن و می شه یه چیز دیگه. این جوری شاید باید هم قیمتش خرج کنن تا به شکل اولش برگرده. چراغ ها، آیینه، موتور همه قابل تغییره. برای فروش هم گاهی ممکنه ضرر کنن، مگر به کسی بفروشن که اون هم ماشین باز باشه و هزینه هایی که شده را قبول کنه؛ اما معمولا زیر قیمت باید بفروشن.
- ایمنی ماشین بستگی به نوع کار داره. اگر درست کار کنی و بدونی از چه قطعاتی استفاده کنی، ایمنی ماشین کمتر از زمان تولید و ساختش که نیست؛ بلکه بیشتر هم هست. مگر این که بخوان با ماشین پرواز کنن، اون وقت می رن روی درخت و تو دیوار.
- وقتی سقف ماشین رو بزنی تا کروک بشه، دیگه استاندارد نیست.

"گیر دادن های پلیس کار ماشین بازها رو سخت کرده"

- از وقتی پلیس به همه چیز گیر می ده، کار کمی کساد شده. دیگه کمی با ترس و لرز کار انجام می شه. کلی می یان خرج می کنن و ماشینشون رو تغییر می دن؛ اما تو خیابون و جاده یهو ماشین پلیس می پیچه جلوشون و می گه ببر پارکینگ؛ اما ماشین بازها دیوونه تر از اونی هستن که به این چیزها اهمیت بدن. ماشین رو درست می کنن و می ذارن تو پارکینگ تا شبی، نصف شبی بیان تو اتوبان و کورس بذارن.
- ماشین باز بودن دختر و پسر و پیر و جوون نداره. همه جور مشتری میاد سورنا. اما دخترها کمتر. شاید 5 درصد مشتری ها دختر باشن.
- پیرمردها و پیرزن ها بیشتر برای تغییر قطعه میان. برای این که یه قطعه فابریک روی ماشین نصب کنن یا روکش صندلی و نصب یه سیستم معمولی.
گوینده یک جوان 29 ساله است که از 9 سال پیش وارد این حرفه شده است.

"از تزیینی تا حرفه"
- تا پیش از این خیلی ها به این شغل به عنوان یک کار تزیینی نگاه می کردن؛ اما از وقتی تعداد ماشین ها زیاد شده و تغییرات بیشتر از عوض کردن سیستم و روکش صندلی، خیلی ها این کار را به عنوان یک شغل و حرفه قبول کردن.
- برای انجام این کار، خیلی از هنرها و کارها رو باید بلد بود. از کارهای فنی و تعمییراتی تا طراحی و مهندسی.
- سرمایه اولیه برای این کار بستگی داره که چطور بخوای کار کنی و مشتری هات کی باشن. می شه 5 میلیون جنس بگیری و کار کنی و سقف سرمایه هم که مشخص نیست.
گوینده جوان 25 ساله ای است که شش ماه است بر روی "بی ام و"ای کار می کند و پیش بینی می کند ظرف شش ماه آینده کارش تمام است و می تواند با آن به خیابان بیاید؛ اما شک دارد کسی متوجه شود که ماشینش چیست.

"خلاصه ای از خیابان سورنا"
ماشین ها سرتاسر خیابان در انتظار و نوبت هستند برای تغییر؛ حتی خیلی ها دوبل پارک شده اند.
برخی از تغییرات مثل ساخت بدنه در کارگاه انجام می شود. این کارگاه ها خارج از خیابان سورنا هستند و معمولاً در بخش های جنوبی و در گوشه ای از یک تعمیرگاه ماشین.
اجناس و قطعاتی که برای ماشین ها استفاده می شود از سرتاسر دنیا به این خیابان می آیند. قطعاتی از چین تا آمریکا.
قطعات چینی و تایوانی قطعاتی ارزان تر از بقیه قطعات هستند و مختص کسانی که می خواهند با پول کمتر و ارزان تر ماشین خود را اسپرت کنند و قطعات ایتالیایی و آلمانی گران ترین قطعات هستند و مخصوص کسانی که برایشان مارک قطعه هم مهم است. این قطعات را معمولا صاحبان بنز و بی ام و استفاده می کنند.
بالاترین سیستم صوتی که در بازار موجود است در حال حاضر 40 میلیون تومان قیمت دارد و البته مشتری آن هم هست.
در خیابان سورنا، پیکانی را با 30 میلیون، اپلی را با 15 میلیون، پژو 206 را با 25 میلیون و "بی ام و 330 آی" را با 60 میلیون تومان اسپرت و تیونینگ کرده اند.
متوسط سن کسانی که می آیند، 30 سال است.
گوینده یک خبرنگار.

_________________________________________________

این مطلب در شماره 63 نشریه دنیای خودرو به چاپ رسید